Kỹ năng thuyết phục ảnh hưởng đến hành vi hoặc niềm tin của ai đó đối với một sự kiện, ý tưởng hoặc con người. Là một nhà lãnh đạo, kỹ năng thuyết phục là rất cần thiết giúp thúc đẩy đội nhóm, tổ chức đạt được các mục tiêu chung và cùng nhau làm việc hiệu quả, hướng tới sự phát triển lâu dài.
Kỹ năng thuyết phục là gì?
Kỹ năng thuyết phục là khả năng sử dụng lời nói, tư duy, phân tích để đưa ra những lập luận hợp lý, truyền đạt thông điệp một cách rõ ràng, tạo mối liên kết để làm thay đổi suy nghĩ, thái độ, niềm tin của người khác về một vấn đề trong công việc, cuộc sống.
Nói một cách đơn giản, kỹ năng thuyết phục đề cập đến kỹ năng thay đổi hoặc tác động đến niềm tin, thái độ, hành vi của ai đó hoặc một nhóm đối tượng về một ý tưởng, sự việc. Nghệ thuật thuyết phục thường có liên quan chặt chẽ với những lập luận, cảm xúc, sử dụng sức mạnh của từ ngữ.
Thuyết phục không phải là một kỹ năng bẩm sinh, khả năng này cần được rèn luyện và trau chuốt mỗi ngày mới có thể trở nên xuất sắc. Kỹ năng này rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm kinh doanh, chính trị, giáo dục, Marketing và nhiều các lĩnh vực khác. Khi có được một kỹ năng thuyết phục tốt sẽ giúp truyền đạt những ý tưởng hiệu quả, tạo ra sự ủng hộ, tín nhiệm từ những người xung quanh.
Lợi ích của kỹ năng thuyết phục trong thực tiễn
Đối với một số người, kỹ năng thuyết phục là một phẩm chất bẩm sinh và sức mạnh ảnh hưởng đến một cách tự nhiên. Còn lại, đa phần là đều phải học hỏi và phát triển theo thời gian. Lợi ích của kỹ năng thuyết phục phải kể đến ở 3 khía cạnh sau đây:
Trong cuộc sống
Trong cuộc sống hằng ngày, có rất nhiều tình huống mà chúng ta phải sử dụng đến kỹ năng thuyết phục, chẳng hạn như rủ bạn bè đi du lịch, mượn đồ,... Nếu đối phương do dự hoặc chưa muốn chấp thuận ngay thì lúc đó phải dùng tới kỹ năng thuyết phục. Chính vì vậy, nếu sở hữu được kỹ năng này, hẳn mọi chuyện sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều.
Trong công việc
Sức mạnh thuyết phục là một nền tảng hữu ích. Ngày nay, hầu hết các môi trường làm việc đều đánh giá cao những nhân viên có kỹ năng thuyết phục, bởi họ có thể tác động đến một số khía cạnh của hiệu suất công việc. Bên cạnh đó, tinh thần đồng đội và khả năng lãnh đạo phụ thuộc rất nhiều vào sức mạnh thuyết phục, khả năng ảnh hưởng đến người khác. Nếu không có kỹ năng thuyết phục, nhân viên có thể không cam kết hoặc không tin tưởng vào tầm nhìn sứ mệnh dài hạn của tổ chức.
Thuyết phục là một kỹ năng có giá trị và cần thiết ở hầu hết mọi ngành nghề, chẳng hạn như bán hàng, tiếp thị, quan hệ công chúng, chính trị,...
Trong quan hệ đối tác
Là người có trình độ chuyên môn cao đến đâu mà không có kỹ năng thuyết phục, thì khi gặp đối tác, khách hàng với những hợp đồng lớn, khả năng thất bại là rất cao. Chính vì vậy, những người giỏi thuyết phục, có khả năng hoạt ngôn kết hợp với nền tảng kiến thức vững chắc thì trong công việc, kinh doanh sẽ thuận lợi và có khả năng thành công cao hơn.
Cách cải thiện kỹ năng thuyết phục
- Biết mục tiêu trước khi thuyết phục
- Có sự chuẩn bị tốt
- Thu hút sự chú ý của đối phương
- Trình bày luận điểm có dẫn chứng
- Trả lời rõ ràng, rành mạch về những thắc mắc
- Sử dụng ngôn ngữ cơ thể hiệu quả
- Thực hành và thử nghiệm cách giao tiếp
Biết mục tiêu trước khi thuyết phục
Cố gắng để tìm ra những gì cần nói hoặc cố gắng quên đi những hạn chế hiện tại là một điều khó khăn, nhất là khi thuyết phục trước nhiều người. Chính vì vậy, bất kể là thuyết phục ai, số lượng như thế nào, hãy đảm bảo rằng chúng ta đã nghĩ về mục tiêu trước khi nói cũng như một kế hoạch chỉn chu để đạt được điều đó.
Bằng cách đó, chúng ta có thể tự tin và trình bày rõ ràng hơn những thông điệp mà bản thân đang muốn truyền tải. Không chỉ vậy, điều này cũng giúp mỗi người biết mình muốn nói gì, điểm chính cần trình bày, từ đó có thể tập trung hơn và chuẩn bị những những phản ứng hoặc câu hỏi của đối phương.
Có sự chuẩn bị tốt
Sự chuẩn bị tốt luôn là nền tảng giúp mọi việc trở nên suôn sẻ hơn. Do đó, trước khi thuyết phục người khác, cần thu thập các thông tin cần thiết và phân tích những dữ kiện quan trọng. Đồng thời, tìm hiểu về đối phương để biết được xu hướng, tính cách, thái độ, quan điểm và lập luận của họ. Một số dữ kiện nên chuẩn bị bao gồm:
- Các thông tin quan trọng, sắp xếp theo thứ tự hợp lý
- Chuẩn bị các văn bản, video, hình ảnh, tài liệu,... làm minh chứng
- Triển khai sẵn các bước trình bày, nên tập luyện trước để tự tin hơn.
Thu hút sự chú ý của đối phương
Tạo sự ấn tượng và cho thấy những gì mà chúng ta nói đáng để được lắng nghe. Có thể sử dụng những câu chuyện, trải nghiệm có liên quan đến vấn đề để thu hút sự chú ý. Thậm chí là đưa ra một sự thật gây sốc để khiến họ tập trung lắng nghe.
Trình bày luận điểm có dẫn chứng
Nói nhiều không bằng những chứng cứ rõ ràng cùng một tư duy logic và khoa học. Điều này tạo sự tin tưởng cho đối phương, từ đó thuyết phục họ chấp thuận với ý kiến, quan điểm của mình. Trước khi thuyết phục, hãy thiết lập một hệ thống lập luận chặt chẽ, minh họa bằng nhiều ví dụ thực tiễn, nếu những luận điểm sáng tạo, thú vị mà thiếu đi tính khả thi thì tính thuyết phục sẽ không cao.
Trả lời rõ ràng, rành mạch về những thắc mắc
Trong hầu hết trường hợp khi thuyết phục đối phương, chúng ta có thể sẽ bị phản biện, hỏi ngược lại để bảo vệ ý kiến, quan điểm của họ. Do đó, hãy dự đoán và chuẩn bị kỹ lưỡng những câu trả lời cho những tình huống thế này để làm chủ đoạn đối thoại đó. Trả lời được những câu hỏi trong mô hình 5W1H (Who, What, Why, When, Where, How) sẽ rất hiệu quả để xoay chuyển tình huống.
Sử dụng ngôn ngữ cơ thể hiệu quả
Một yếu tố khác cần xem xét là ngôn ngữ cơ thể, điều này cũng quan trọng như lời nói trực tiếp. Khi thuyết phục người khác, hãy thể hiện sự tự tin với một tư thế thoải mái, nhìn thẳng vào đối phương, sử dụng kết hợp những cử chỉ bằng tay, giọng nói, nét mặt để diễn đạt, thể hiện sự quan tâm.
Tuy nhiên, cũng cần đảm bảo ngôn ngữ cơ thể phải phù hợp với từng hoàn cảnh, không gây phiền hà hoặc khiến đối phương cảm thấy không được tôn trọng.
Thực hành và thử nghiệm cách giao tiếp
Trên hết, điều quan trọng là chúng ta phải luyện tập càng nhiều càng tốt để kỹ năng thuyết phục trở nên xuất sắc hơn. Hãy thử đặt mình vào những tình huống khác nhau rồi sử dụng những kỹ thuật trên để xem xét điều gì là phù hợp với bản thân nhất.
Mức độ thành công trong việc thuyết phục phụ thuộc rất nhiều vào thời gian và công sức luyện tập của mỗi người. Không có cách nào nhanh và dễ dàng hơn để giỏi về nó - thực hành là chìa khóa để thành công.
Một số mẹo giúp nâng cao kỹ năng thuyết phục
- Tìm ra điểm chung
- Sử dụng bằng chứng, luận điểm
- Tạo mối quan hệ
- Kiên định nhưng không ngoan cố
- Lựa chọn đúng thời điểm
- Thay đổi phong cách nói chuyện phù hợp
Tìm ra điểm chung
Tìm ra điểm chung với đối phương giúp chúng ta có thể xác định được những quan điểm, mục tiêu mà đôi bên dễ dàng chấp thuận, từ đó giúp quá trình thuyết phục trở nên đơn giản và nhanh chóng hơn.
Đồng thời, điều này cũng giúp tránh được những xung đột không cần thiết. Thay vì chỉ tìm ra những khác biệt để chỉ trích nhau thì nên tập trung vào những điểm mà cả hai bên có thể hỗ trợ nhau và thỏa mãn với kết quả cuối cùng.
Lưu ý, tìm ra điểm chung không nhất thiết là luôn phải đồng ý với tất cả quan điểm của đối phương. Hãy giữ lại quan điểm của mình, rồi dùng những lập luận, chứng cứ và sức mạnh ngôn từ để thuyết phục đối phương.
Sử dụng bằng chứng, luận điểm để chứng minh độ tin cậy
Bằng cách cung cấp dẫn chứng và lập luận logic, chúng ta có thể thể hiện tính chính xác và đáng tin cậy về ý kiến, đề xuất của mình. Bằng chứng và luận điểm cụ thể giúp xây dựng một cơ sở logic cho quan điểm và tăng khả năng thuyết phục người khác. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng bằng chứng đó phù hợp, minh bạch và lập luận một cách mạch lạc, dễ hiểu.
Tạo mối quan hệ
Một người có kỹ năng thuyết phục xuất sắc thì không khó khăn để tạo dựng các mối quan hệ tốt đẹp. Khi mối quan hệ đã đủ thân thiết và có những thiện cảm, ấn tượng tốt, điều này giúp quá trình thuyết phục trở nên dễ dàng hơn. Song đó, không phải thuyết phục và đã đạt được mục đích rồi quay lưng, mà cần phải nuôi dưỡng, duy trì mối quan hệ lâu dài, tốt đẹp.
Kiên định nhưng không ngoan cố
Trong quá trình thuyết phục, chắc chắn sẽ có những lúc đối phương không đồng ý với ý kiến đó hoặc có những yêu cầu khó khăn. Tuy nhiên, để đạt được mục đích thuyết phục, hãy kiên định để giải thích và đưa ra lập luận thuyết phục. Tuy nhiên, cũng đừng quá ngoan cố rồi khiến khách hàng cảm thấy bị ép buộc, điều này có thể đẩy họ ra khỏi quyết định của mình.
Thay vì ngoan cố, nên dành thời gian lắng nghe và hiểu quan điểm của đối phương, từ đó đưa ra những lập luận thuyết phục phù hợp và đáp ứng được nhu cầu của họ. Đồng thời luôn trong tâm thế sẵn sàng, tìm cách thích nghi, thay đổi chiến lược nếu cần thiết, nhằm đạt được mục tiêu thuyết phục một cách hiệu quả.
Lựa chọn đúng thời điểm
Nhiều chuyên gia về tâm lý cho biết, cảm xúc và tâm lý con người luôn thay đổi theo thời gian. Chính vì vậy, kết quả của việc thuyết phục cũng phụ thuộc rất nhiều vào việc đúng thời điểm. Tốt nhất là nên lựa lúc đối phương vui vẻ, thoải mái và có nhiều năng lượng. Kể cả bản thân chúng ta, khi tâm trạng đối phương tốt, bản thân cũng sẽ cảm thấy tự tin hơn khi thuyết phục.
Thay đổi phong cách nói chuyện cho phù hợp với tính cách đối phương
Mỗi người có một phong cách nói chuyện và cách tiếp cận câu chuyện khác nhau. Chính vì vậy, để tạo ra sự ảnh hưởng và thuyết phục, hãy cố gắng thay đổi phong cách nói chuyện sao cho phù hợp với tính cách của đối phương.
Điều này giúp chúng ta dễ dàng xây dựng mối quan hệ và giao tiếp hiệu quả, khiến họ cảm thấy thoải mái và tập trung hơn trong việc tiếp nhận thông tin, ý tưởng mà chúng ta muốn truyền đạt.
Tuy nhiên, việc thay đổi phong cách nói chuyện cũng cần phải chân thật và tự nhiên, nếu phải cố gắng giả vờ hoặc thay đổi quá mức thì sẽ dễ khiến đối phương cảm thấy khó chịu và mất niềm tin. Do đó, nên dựa trên sự hiểu biết của mình về đối phương và tôn trọng tính cách, quan điểm của họ, để có thể tùy chỉnh phong cách nói chuyện một cách phù hợp và hiệu quả nhất.
Một số kỹ năng quan trọng để phát triển kỹ năng thuyết phục
- Kỹ năng kể chuyện
- Kỹ năng giải quyết vấn đề
- Kỹ năng tư duy chiến lược
- Kỹ năng lắng nghe
- Kỹ năng ngôn ngữ
- Kỹ năng ra quyết định
Kỹ năng kể chuyện
Kỹ năng kể chuyện là một câu chuyện mạnh mẽ để thuyết phục, truyền đạt ý tưởng một cách độc đáo và thuyết phục. Khi kể một câu chuyện, tạo ra một tình huống hoặc trải nghiệm mà người nghe có thể hình dung và đồng cảm được, điều này giúp tạo ra một sợi dây kết nối giữa người nói và người nghe, giúp họ cảm thấy hứng thú và tập trung hơn.
Việc sử dụng câu chuyện để phát triển kỹ năng thuyết phục cũng giúp người nghe hiểu rõ hơn về vấn đề hoặc ý tưởng mà chúng ta muốn truyền đạt. Chính vì vậy, kỹ năng này nên được phát triển nếu muốn trở thành một người thuyết phục xuất sắc.
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Khi đưa ra một ý tưởng, rất có thể chúng ta sẽ gặp phải các thách thức hoặc vấn đề cần phải giải quyết để người nghe có thể hiểu và chấp thuận. Trong những trường hợp này, kỹ năng giải quyết vấn đề tốt sẽ giúp tìm ra những giải pháp hiệu quả cho những vấn đề đang phải đối mặt, như truyền đạt ý tưởng, đưa ra lập luận nhanh, tìm ra giải pháp đúng đắn.
Kỹ năng tư duy chiến lược
Tư duy chiến lược là khả năng tập trung vào những mục tiêu lâu dài và lên kế hoạch rõ ràng để đạt được mục tiêu đó. Khi phát triển kỹ năng này, chúng ta có thể nhanh chóng đưa ra những lập luận, nhận định một cách logic và bài bản hơn. Điều này cũng giúp người nghe dễ hiểu và bị thuyết phục bởi những lập luận xuất sắc.
Đồng thời, kỹ năng tư duy chiến lược cũng giúp dự đoán và đối phó với những phản ứng phản đối hoặc thắc mắc từ phía người nghe. Bằng cách đặt mình vào vị trí của đối phương, suy nghĩ về những câu hỏi và những ý kiến phản đối, chúng ta có thể chuẩn bị sẵn các câu trả lời, những lập luận chắc chắn, bằng chứng chắc nịch để ứng phó một cách thuyết phục.
Kỹ năng lắng nghe
Khi học được cách lắng nghe, chúng ta có thể dễ dàng hiểu được quan điểm của đối phương để đưa ra những lý giải phù hợp nhằm thuyết phục họ. Lắng nghe giúp nhận ra được những vấn đề mà người khác đang gặp phải, biết được những điểm mạnh, điểm yếu của người nghe, từ đó đưa ra những lập luận phù hợp với tình huống cụ thể.
Đồng thời, lắng nghe cũng giúp đối phương cảm nhận được sự quan tâm, tôn trọng, điều này giúp tăng cường mối quan hệ giữa hai bên, góp phần làm tăng khả năng thuyết phục.
Kỹ năng ngôn ngữ
Kỹ năng ngôn ngữ bao gồm khả năng ngoại ngữ, phát âm rõ ràng, sử dụng câu từ, cấu trúc phù hợp, sử dụng những phép ẩn dụ, so sánh, kể câu chuyện. Khi một người có khả năng ngôn ngữ tốt, họ sẽ rất dễ thu hút đối phương bởi lời lẽ súc tích, truyền đạt thông tin rõ ràng, nhờ đó tăng khả năng thuyết phục.
Kỹ năng ngôn ngữ cũng bao gồm khả năng sử dụng ngôn từ phù hợp với đối tượng người nghe. Chẳng hạn như đối phương là người lớn tuổi, nên sử dụng những từ ngữ phù hợp với độ tuổi, không dùng những từ của thế hệ genZ hoặc tỏ thái độ bông đùa, cợt nhã khiến họ cảm thấy không được tôn trọng.
Kỹ năng ra quyết định
Kỹ năng ra quyết định tốt giúp chúng ta dễ dàng phân tích các tình huống phức tạp, đưa ra những quyết định đúng đắn, tạo sự tin tưởng và tôn trọng từ người nghe. Kỹ năng này cũng liên quan đến khả năng suy nghĩ logic, đưa ra những lập luận rõ ràng, từ đó có thể cung cấp những bằng chứng để thuyết phục đối phương.
Đối với nhiều người, có thể rất khó để thuyết phục người khác tin mình, đặc biệt là trong những trường hợp căng thẳng hoặc những người quan trọng. Tuy nhiên, đây không phải là lúc để chạy trốn mà chính là cơ hội để học hỏi, thực hành để phát triển kỹ năng mới. Có rất nhiều cơ hội nếu biết tận dụng kỹ năng thuyết phục một cách hiệu quả. Theo thời gian, chúng ta có thể thống nhất mọi người bằng lời nói của mình và nhận được sự ủng hộ của người khác về ý tưởng của chính mình.
